ရင္သားကင္ဆာဆိုတာ ဘာလဲ?

ရင္သားကင္ဆာဆိုတာ ဘာလဲ?

ရင္သားကင္ဆာဆိုတာက ရင္သားရဲ႕ ကလာပ္စည္းက စတင္ျဖစ္ေပၚတဲ့ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အက်ိတ္တစ္ခုပဲျဖစ္တယ္။ အဲဒါက အမ်ိဳးသမီးတိုင္းလိုလိုမွာ ျဖစ္တတ္ၿပီးအမ်ိဳးသားေတြလည္း ဒီေရာဂါကို ရႏိုင္တယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ ကင္ဆာအသင္း အဆိုအရ၊ ႏွစ္စဥ္အမ်ိဳးသမီး (၁၃၀၀)ေလာက္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္တာကို ေရာဂါစစ္တမ္းက ေဖာ္ျပေနတယ္။ အမ်ိဳးသမီး အသက္အရြယ္အုပ္စုတိုင္း ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသက္(၄၀)ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးေတြက ဒီေရာဂါ ပိုၿပီး ျဖစ္ၾကတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ခုႏွစ္ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ဟာ Breast Cancer ေရာဂါရဲ႕ အႏၲရာယ္ဟာ တိုးပြားလာတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းဟာ ဒီေရာဂါေဘးနဲ႔ ႀကံဳရတတ္ပါတယ္။

ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း

ဒီေရာဂါျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္း တိတိက်က်ကို မသိရေသးပါဘူး။ ရင္သားကင္ဆာဟာ အမ်ိဳးသမီး ေဟာ္မုန္းဓာတ္ (Female Hormones) နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနၿပီး ရင္သား ကင္ဆာ ျဖစ္ေစတဲ့ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ ေခတ္ေပၚဓာတ္စာ (ယေန႔စားေနက် အစားအစာ)၊ ဘဝေနထိုင္ပံုစံစနစ္စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ စဥ္ေတြနဲ႔ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ရင္သားကင္ဆာ စျဖစ္ျဖစ္ျခင္း နာက်င္ကိုက္ခဲမႈ မျဖစ္ဘူး။ ဘာေရဂါလကၡဏာမွလည္း မျပဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကင္ဆာႀကီးထြားလာတဲ့ အခါမွာေတာ့ ရင္သား သို႔မဟုတ္ ဂ်ိဳင္းေအာက္မွာ အဖုတစ္ခုကို ေတြ႕ရမယ္။

ရင္သားရဲ႕အရြယ္ဟာ ပံုသဏၭာန္ေျပာင္းလဲ သြားမယ္။ ရင္သားနဲ႔ရင္သားထိပ္ရိွ ညိဳမဲေနတဲ့အဝိုင္းကြင္း သို႔မဟုတ္ ႏို႔သီးေခါင္းေတြမွာ အေရာင္ေျပာင္းလဲသြားတာ ေတြ႕ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီ့ေနရာေတြမွာ အာ႐ံု ခံစားမႈ ေျပာင္းလဲသြား တာေတြ႕ရမယ္။ ႏို႔သီေခါင္းမွာ ႏို႔ရည္ထြက္ျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္းဆုတ္ယုတ္ လာျခင္း၊ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အထိမခံပဲ နာက်င္ လာျခင္းေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ ရာသီလာခဲ့ရင္၊ အထူးသျဖင့္ အသက္ (၁၁)ႏွစ္မတိုင္မီ ရာသီေပၚခဲ့ရင္ ဒါမွမဟုတ္ မင္းေသြးဆံုးခ်ိန္က အသက္ ၅၅ႏွစ္ထက္ ေနာက္က်ရင္ ဒီေရာဂါပိုမိုျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အလားတူပဲ မင္းမွာကေလး မရိွခဲ့ရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ပဲ မင္းအသက္ ၃၅ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွပထမကေလးကို ရရိွခဲ့ရင္၊ မင္းဒီေရာဂါအတြက္ပိုၿပီး အႏၲရာယ္ရိွတယ္။

(ဆက္လက္ေ၀မွ်ေပးတာပါ။)

Linux OS အေၾကာင္းႏွင့္ အသုံးျပဳပုံ (ျမန္မာလုိ)

Linux OS အေၾကာင္းကုိ ျမန္မာလုိရွင္းျပထားၿပီးေတာ့ အသုံးျပဳပုံကုိလဲ အေသးစိတ္ ရွင္းျပထားပါတယ္ . စိတ္၀င္စားဖုိ႔ေကာင္းတဲ့ စာအုပ္ကေလးပါ . စိတ္ပါ၀င္စားမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ဖတ္သင့္ပါ. စမ္းခ်င္ရင္လဲ စမ္းလုိ႔ရပါတယ္ . လုိခ်င္ရင္ေတာ့ ေအာက္မွာ 

ifile.it 

mediafire.com 

Ziddu 

megaupload 

Excel Password Recovery

Excel Password Recovery V2.0.5 Retail | 5Mb

Microsoft Excel နဲ႔ စာ႐ုိက္ၿပီး မိမိဖုိင္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ password ေပးၿပီး ေမ့သြားလုိ႔
စိတ္ညစ္ေနႀကတဲ့သူေတြအတြက္။

ifile.it 

mediafire.com 

အားလံုးရဲ႕ အေမ

အေမ

အေမလို႕တစ္ခြန္းေခၚလိုက္တုိင္းရင္တံတိုင္းၾကီးေတာင္ျပိဳေလာက္တယ္ေက်းဇူးၾကီးတဲ့အေမေမြးကင္းစကတည္း
ကအစားမမွားအသြားမမွားေအာင္ေနခဲ့ျပီးမွသားသမီးေတြအတြက္အသက္နဲ႕  ရင္းျပီးေမြးခဲ့တာအခုဆိုရင္မင္းတို႕
ငါတို႕ ဒီအသက္အရြယ္ေတာင္ရွိခဲ့ျပီေနာ္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ျမင့္မိုရ္ေတာင္ျမဴမႈန္ေလာက္သာက်န္တဲ့ေမြးမိခင္ေတြရဲ႕
ေမတာၱာကိုေတာ့အရိုအေသေပးဦးညြန္႕ ဦးခိုက္ရဖို႕  ၾကိဳးစားေပါ့ ေဒါသ ျဖစ္လည္းခဏပါပဲလုိ႕  ထင္ျပီးေတာ့ေတာ့

မမိုက္နဲ႕  ဦးခိုက္တဲ့ပန္းကစကားေလးနဲ႕  ခဏတာရိုက္လိုက္တာနဲ႕  ထိတက္တယ္ေနာ္...လက္ေတြ႕ေရွ႕ေမွာက္မွာ

လည္းေတြ႕  ဖူးတဲ့မင္းတို႕ငါ တို႕  ဦးပဲခိုက္ရေအာင္လားကြာဘုရားနဲ႕တစ္ဂိုဏ္းထဲမို႕  အမုန္းမီးနဲ႕ေတာ့မတိုက္နဲ႕
မင္းတို႕ ရင္ေတြငါတို႕ ရင္ေတြတစ္ရိႈ္က္ရိႈ္က္နဲ႕  ငိုရကုန္လိမ့္မယ္အဆင္မေျပတဲ့ၾကားကသားသမီးေတြအတြက္
အသားငါးေလးနဲ႕ ခံတြင္းေတြ႕ေစဖို႕  တစ္ခါတစ္ေလအဆင္မေျပတဲ့မ်က္ရည္ေတြနဲ႕  ငိုရိႈက္ခဲ့တာေတြမင္းတို႕ ငါ
တို႕ သိရလို႕လားအဲဒါပဲဘ၀ဆိုတာတစ္ေန႕  ေန႕ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္လင္ယူသားေမြးနဲ႕  မိဘရင္ကို စံုကန္သြားတဲ့သား
သမီးေတြထဲမွာမပါခ်င္စမ္းပါနဲ႕  တစ္ခ်ိဳ႕မ်ားရွိပါေသးရဲ႕  မိဘကိုသူငယ္ခ်င္းလိုေျပာအဲဒီလိုစိတ္သေဘာေလးနဲ႕
ေနရင္းဒုကၡေတြ႕  မွ သိတက္တဲ့လူေတြေလရွိေသးတယ္ အေမဆိုတာကေလ ဘယ္သားသမီးေတြဘယ္ေလာက္ဆိုးေနပါေစစြန္႕  ပစ္ရိုးထံုးစံမရွိပါဘူး ဒါေပမယ့္ အားလံုးေသာမိဘကိုဆိုလို
တာမဟုတ္ဘူးေနာ္..တစ္ခ်ိဳ႕ မိဘေတြက သားသမီးကိုစြန္႕  ပစ္တယ္တဲ့အဲဒါလည္းအေၾကာင္းရင္းရွိရမွာေပါ့
အခုလိုေရးျပီးတင္ထားလို႕   စြန္႕ပစ္ခံခဲ့တဲ့တစ္ေယာက္ေယာက္ဖက္မိရင္ေတာ့ဦးစြာေတာင္းပန္ပါတယ္.....လူေတြပဲအဆင္မေျပမႈဆိိုတာလူ
တိုင္းမွာရွိပါတယ္ ဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာသာဆင္းရဲရဲသူ႕ အတိုင္းတာနဲ႕ သူအဆင္မေျပမႈရွိေနျပီးသားပါပဲ ေလ
အဲဒီအဆင္မေျပမႈရွိခဲ့လို႕  စြန္႕  ပစ္ခဲ့တာဆိုရင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ေနာက္ျပီးေတာ့သားသမီးေကာင္းစားဖို႕  အ
တြက္မ်က္ရည္တစ္သန္းနဲ႕  စြန္႕  ပစ္ခဲ့ရတဲ့ပန္းကိုႏွေမွ်ာမွာပဲမဟုတ္ဘူးလားအခုက ရင္ထဲကေသြးနဲ႕သားနဲ႕ ရင္းျပီးေတာ့ ပ်ိဳးခဲံ့ရတဲ့သားသမီးပန္းေလဘယ္မိဘကစြန္႕ ပစ္ရက္မွာလည္း မဟုတ္ဘူးလား ..................
မိဘေတြရဲ႕  ရင္ထဲမွာရွိတာက အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုငး္ပဲေလ...သား၇ိုးသမီးရိုးပဲပစ္ရိုးထံုစံပဲရွိတယ္တဲ့ ကြ်န္
ေတာ္ယံုတယ္ဘယ္သူမယံုခ်င္ေန.........အားလံုးက မိခင္နဲ႕  ဖခင္က ေမြးလို႕  ၾကီးလာတဲ့ပါပဲ မိခင္ဖခင္မရွိဘဲ
ေမြးတဲ့သားသမီးလို႕ ရယ္ေတာ့မရွိရပါဘူး မဟုတ္လား ခပ္ရိုငး္ရိုင္းေျပာရရင္တိရိစာၦန္ေတြေတာင္မိခင္ဖခင္ရွိတာပဲ လူလိုေတာ့နားမလည္တက္ဘူးေနာ္ ဒါေတာင္မွ
အခုကလူေတြပဲ မိခင္ဖခင္ေပၚစိတ္ဆိုးတယ္ျဖစ္ျဖစ္စိတ္ေကာက္တယ္ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ မေကာက္သင့္ဘူးလို႕  ေတာ့
ေျပာခ်င္တယ္ ကြ်န္ေတာ္လည္း ေကာက္တက္ပါတယ္ ေကာက္ဖူးပါတယ္ ဒါေပမယ့္ေနာက္မွ သိခဲ့ရတဲ့အျဖစ္
ကမေကာင္းဘူးဆိုတာနားလည္မွာပါ ေနာင္တ ဆိုတာၾကီးေလ

အေမ
အေမဆိုတာမျပည္႕တဲ့အိုးေတြျဖည္႕ေပးဖို႕ ရွိခဲ့တာပါ
ဘယ္သားသမီးအဆင္မေျပေနလည္းအေမ့အိမ္ကိုသာလွမ္းခဲ့
လိုအင္ေတြျဖည္႕  ဖို႕  ရွိခဲ့တာပါ.....အေမဟာေလ....
ျပည္႕  ေနတဲ့အိုးလည္းလွ်ံေစမယ္
ေၾသာ္...အေမ အေမ
အဆင္မေျပမႈေတြၾကားကငိုသံေတြတိတ္ေအာင္
ၾကိတ္ျပီးစြမ္းေဆာင္ခဲ့တာဒီအရြယ္ေတာင္ရွိခဲ့ျပီသားတို႕ေလ
အေမမငိုပါနဲ႕  သားရင္ေတြဟက္တက္ကြဲလိမ့္မယ္
ေမြးမိခင္ရဲ႕ဲ႕  ေက်းဇူးကိုသားမ်က္ရည္နဲသားမအပ္ခ်င္ဘူး
ျမင့္မိုရ္ျမဴမႈန္ ျဖစ္ေစတဲ့ေမြးေက်းဇူးေကြ်းေက်းဇူးကို
သားျပံဳးျပံဳးေလးပဲဆပ္ခ်င္တယ္
သားခ်စ္တဲ့ေမြးေမေမရယ္......

အြန္လိုင္းၾကားကသံေယာဇဥ္

ရုပ္လည္းမျမင္ အသံလည္းမၾကား
ႏွစ္ကိုယ္ၾကားစကားနဲ႕ ရင္ခုန္
မ်က္လံုးေတြစံုမွိတ္
ရင္ေတြလညး္အစံုလိုက္ဖြင့္ကာခ်စ္ခဲ့တယ္
ေကာင္မေလးရယ္.......
ငါရင္ေတြေမာရင္း
ေၾကြခဲ့တဲ့အနမ္းေတြ
စိတ္ကူးေတြထဲမွာပဲ ေပ်ာ္ေနတာ
သူေလးကေျခဖ်ားေလးေထာက္ရင္းေပါ့.
....
ေတာင္ၾကီးရဲ႕ ေဆာင္းတြင္းက
ခ်မ္းလို႕လား.....ရင္ခြင္ေႏြးေစဖို႕ ရယ္
ခို၀င္တိုးဖို႕ အားကိုးရွာလည္း
သူနဲ႕ က ေရေျမေတြျခား
ကီဘုတ္ေပၚကမ်က္ရည္စကားနဲ႕
ခ်စ္ၾကိဳးေတြဖြဲ႕ လို႕
ဟိုအရင္တိတ္ကိုလြမ္းဆြတ္ကာဖ်ားတယ္
ခ်စ္ရသူရယ္...........
ဘာေတြေတြးေနမလဲ
ဘယ္လိုေတြေဆြးေနမလဲ
ပူပန္နဲ႕ အေတြးနဲ႕ လြမ္းေနမိေတာ့
မ်က္ရည္မိုးနဲ႕ ရက္ေတြသာတိုး
သီခ်င္းေလးထဲက အတိုင္းေပါ့ံ.....
ရိုးေျမက်ေပါင္းခြင့္မရခဲ့ေတာင္
ရိုးေျမက်ခ်စ္ခ်င္တာက
ရင္၀ွက္စကား.......သူငိုမွာလား
မငိုပါနဲဲ႕ ခ်စ္သူ မင္းမငိုပါနဲ႕
ခ်စ္လ်က္နဲ႕ ေ၀းေတာ့
အတိတ္က အေၾကာင္းေလး
ျပန္ျပန္ေတြး ကာေမ်ာေနခဲ့တာ
ေန႕ရက္ေတြတိုင္းမွာ
ရင္ခြင္တံတိုင္းက
အနမ္းပန္းေလး ပြင့္တယ္
ခ်စ္ရသူရယ္............
ျပန္လာခဲ့ပါေတာ့ ကြာ
ငါထင္ျမင္သလိုသာနီးဖို႕႕
ရင္ခြင္ေၾကြကာေဆြးလို႕ ေလ.......
အခုေတာ့ကြာ ေျဖမဆည္ႏိုင္တဲ့
ခ်က္တင္ဆိုင္ေလးထဲမွာ
ငါ့မ်က္ရည္ေတြ အေဖာ္မဲ့ေနတုန္းပါပဲ
ခ်စ္သူေလးရယ္..................

ေနာင္ရိုးစစ္

iphone,ipad,ipod မ်ားရဲ႔ reboot ဒုကၡ

iphone,ipad,ipod မ်ားရဲ႔ reboot ဒုကၡလုိ ေခါင္းစဥ္ေလးေပးလိုက္ပါတယ္ ကၽြန္ေတာ္လဲၾကံဳဘူးေတာ႔
ျပန္ျပီး ေ၀မွ်လိုက္ပါတယ္ လုပ္နည္းေလးက ဘာမွမဟုတ္ေပမဲ႔ တကယ္ကိုထိေရာက္အေရးပါတဲ႔
trick ေလးျဖစ္ပါတယ္ ဒါကေတာ႔ ဘာလဲဆိုေတာ႔ jailbreak လုပ္တဲ႔ေနရာမွာ untethered ရယ္ tethered ရယ္ဆိုျပီးႏွစ္ခုလုပ္လို႔ရတယ္ untethered jailbreak ဆိုရင္ေတာ႔ i-devices ကို reboot လုပ္လဲ သူအလိုေလွ်ာက္ျပန္ ျပီး restart ျဖစ္လာတယ္ ဒါေပမဲ႔ tethered jailbreak လုပ္ထားတယ္ဆိုရင္ေတာ႔ reboot လုပ္ရင္သူအလို ေလွ်ာက္ျပန္ဖြင့္လို႔မရေတာ႔ပါဘူး Computer နဲ႔ျပန္ join ျပီး ဖြင့္ရပါတယ္ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္တဲ႔ ရန္မွာ ကာကြယ္ရေအာင္ နည္းလမ္းေလးတခုေပးျခင္ပါတယ္ ဒါကေတာ႔ cydia မွာ တခုခု install တဲ႔အခါမွာ reboot လို႔ေတာင္းလာရင္ မႏွိပ္လိုက္ဘဲ homebutton ေလးကိုႏွိပ္ လိုက္ပါျပီးေတာ႔ မွ cydia ကိုျပန္ဖြင့္ပါ။ျပီးေတာ႔ ခဏက install ျပီးသားဟာကို ျပန္ install လိုက္ပါ တာဆိုရင္ restart springboard လို႔ဘဲ ေပၚလာပါေတာ႔မယ္ ဒီအခါမွာေတာ႔ ႏွိပ္လိုက္ပါ ဒါဆိုရင္ အဆင္ေျပပါမယ္။


Q:ကုိေအာင္: ခုိင္းတယ္အကုိ Reboot လုပ္လုိ္ကတာနဲ ့ ipot က power ျပန္မပြင္ ့ေတာ့ဘူးျဖစ္ေနတယ္ Apple logo ပုံေလးပဲေပၚ ေနတယ္ Itune ကေနလည္း Restore လုပ္လုိမရေတာ့ဘူး အဲ ့ ဒါကူညီပါအုန္း

A: ဟုတ္ကဲ ဒါက itunes ကေန restore လုပ္စရာမလိုပါဘူး လုပ္လိုက္မိတယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ျပန္ျပီး jailbreak ဖို႔လိုပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ restore လုပ္တာမရဘူးဆိုရင္ ipodကို computer နဲ႔ join ပါျပီးေတာ႔
Redsn0w ကေန Extra မွာ Just boot ကိုျပန္ႏွိပ္ေပးပါ။
အဆင္ေျပမယ္ထင္ပါတယ္။ မေျပရင္လဲေျပာပါ။

sbsangpi(စံပီး) မွ share ထားပါသည္။

Skin for Kaspersky

လွတပတ ေလးေတြ လူတိုင္း ႏွစ္လိုၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ အလွအပ ေတြနဲ႔ ဆြဲေဆာင္လာျပန္ေတာ့ မျငင္းရက္ေတာ့ဘူးဗ်ာ :) မေန႔က Gmail Theme ေတြ႕ေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ေျပာင္းၾကည္႕တာေပါ့။ Kaspersky Theme ေတြကိုလည္း ေျပာင္းၿပီး အလန္းေလး ျဖစ္သြားေအာင္ လုပ္ထားၾကမလား...

ေအာက္ပါလင့္ေတြမွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဒီဇိုင္းေတြ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။

Skins for KAV/KIS 6.0

Skins for KAV/KIS 7.0

Skins for KAV/KIS 8.0 n see also

ေျပာင္းေပးပံုက

-ပထမ ႏွစ္သက္တဲ့ Theme ကို ေဒါင္းလုဒ္ လုပ္ပါမယ္။
-zip ကို အဆင္ေျပတဲ့ ေနရာ ျဖည္ထားလိုက္ပါ။
-ၿပီးလွ်င္ ပရိုဂရမ္ ဖြင့္ၿပီး setting \apparance \browse ကေန ေျဖထားတဲ့ဖိုင္ကို သြားေ႐ြးေပးလိုက္႐ံုပါဘဲ။

ဒါဆို Kaspersky Theme က လန္းတယ္ေပါ့။

ႀကိဳတင္သိထားႏိုင္ေသာ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ နယူးေယာက္ျမိဳ႔ ျမိဳ႔ေတာ္ဝန္ မစၥတာရူဒီဂူလီယာနီသည္ လက္ရွိသမၼတကေတာ္ မစၥဟယ္လာရီကလင္တန္ႏွင့္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေနရာအတြက္ ယွဥ္ျပိဳင္ရန္ စိုင္းျပင္းလ်က္ရွိသည္။ သူ၏ဖခင္မွာ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ အသက္ ၇၃-ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ထိုေရာဂါသည္ မ်ိဳးရိုးလိုက္တတ္သျဖင့္ အသက္ ၄၀-ေက်ာ္ကာလမ်ားမွစတင္၍ ေရာဂါ၏သဲလြန္စ ရွိမရွိ စစ္ေဆးသင့္ေၾကာင္း အၾကံေပးသျဖင့္ ႏွစ္စဥ္အစစ္ေဆးခံခဲ့သည္။ သမၼတေလာင္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ေဘာ့ပ္ဒိုးလ္၊ ပင္လယ္ေကြ႔ စစ္ပြဲႀကီးအတြင္းက နာမည္ႀကီးခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ေနာ္မာန္ရွဝပ္စ္ေကာ့ပါ၊ အဆိုေတာ္ ဟယ္ရီဘီလာဖြန္တီတို႔သည္လည္း ထိုသို႔ ႀကိဳတင္စစ္ေဆးကာ သိရွိခဲ့ၾကသည္။ ထိုအခါ လိုအပ္ေသာ ကုသမႈမ်ား အလ်င္အျမန္ခံယူခဲ့ၾကသျဖင့္ အသက္ခ်မ္းသာရာ ရခဲ့ေၾကာင္း မစၥတာရူဒီ ေကာင္းစြာသိထား သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း မွန္မွန္အစစ္ေဆးခံခဲ့သည္။ ယခုႏွစ္ ေမလ ၂၈-ရက္ေန႔က သူသည္ အသက္ ၆၅-ႏွစ္ျပည့္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မတိုင္မီမွာပင္ သူ႔တြင္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါ စတင္ျဖစ္ပြားေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ မစၥတာရူဒီကဲ့သို႔ပင္ အေမရိကန္အမ်ိဳးသား ၁၈၀၀၀၀-ဦးခန္႔မွာ ႏွစ္စဥ္ ထိုေရာဂါရရွိေၾကာင္း အသိေပးခံေနၾကရသည္။ သို႔ရာတြင္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါသည္ ေစာစီးစြာ သိထားပါက လိုအပ္ေသာကုသမႈမ်ား ခံယူလွ်င္ အသက္ခ်မ္းသာရာ ရႏိုင္ေၾကာင္းသိရသည္။

မစၥတာရူဒီအတြက္ သင့္တင့္မည့္ ကုသနည္းမ်ားကို သူ၏ဆရာဝန္က ၾကံဆေနၾကသည္။ အေၾကာင္းမွာ ကုသမႈတိုင္းတြင္ ေကာင္းက်ိဳးရွိသကဲ့သို႔ ဆိုးက်ိဳးမ်ားလည္း ယွဥ္တြဲေနသျဖင့္ အသင့္ေတာ္ဆံုး ကုသမႈကို စဥ္းစားေပးရသည္။ ပထမဦးစားေပး စဥ္းစားသည့္နည္းလမ္းမွာ ထိုဝက္သစ္ခ်သီးအရြယ္ ဆီးက်ိတ္ကို ခြဲစိတ္ထုတ္ယူလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုနည္းမွာ လိင္စြမ္းေဆာင္မႈတြင္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေစျခင္း သို႔မဟုတ္-ဆီးမထိန္းႏိုင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစတတ္သည္။  ဆရာဝန္မ်ားက အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိုသို႔မျဖစ္ရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကမည္ဟု သိရသည္။ သို႔ေသာ္ မည္မွ်ကၽြမ္းက်င္သည့္ဆရာဝန္ျဖင့္  ခြဲစိတ္ေစကာမူ အနည္းဆံုး ယာယီအားျဖင့္ ပန္းေသ၊ ပန္းညႇိဳးျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေျခမွာ  ၃၀-ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိသည္ဟု သိရသည္။


ဒုတိယနည္းမွာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ျဖင့္ ကုသနည္းျဖစ္ျပီး ခြဲစိတ္ကုသမႈကဲ့သို႔ပင္ ထိေရာက္သည္။ ခြဲစိတ္ကုသ အျပီး ထိုနည္းျဖင့္လည္း ဆက္လက္ကုသေလ့ရွိသည္။ စြမ္းအားျမင့္ေသာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္ ဆီးက်ိတ္အား ထိခိုက္ႏိုင္သလို ဆီးမထိန္းႏိုင္ျခင္း၊ ပန္းညႇိဳးျခင္းမ်ားလည္း ျဖစ္တတ္ပါသည္။


တတိယနည္းမွာ ႏိုက္ထရိုဂ်င္အရည္ျဖင့္ ထိုကင္ဆာဆဲလ္မ်ားကို ေအးခဲသြားေစျပီး ဆီးထဲမွ စြန္႔ထုတ္ျခင္းနည္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ေဟာ္မုန္းျဖင့္ ကုသသည့္နည္းလည္းရွိသည္။ ေယာက်္ားေဟာ္မုန္းမ်ားကို တားဆီးထားလိုက္ျခင္းျဖင့္ ဆီးက်ိတ္၏ႀကီးထြားမႈကို ရပ္တန္႔ေစျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုနည္းမွာ အျခားနည္းမ်ား ျဖင့္လည္း တြဲဘက္အသံုးျပဳႏိုင္ျပီး အထူးသျဖင့္ ျပန္႔ပြားေနေသာ ကင္တာဆဲလ္မ်ားအား ႏွိမ္နင္းရာတြင္ သံုးေလ့ရွိသည္။


မစၥတာရူဒီအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးနည္းလမ္းျဖင့္ ကုသမည္ျဖစ္သည္။ မည္သို႔ဆိုေစ ေကာင္းစြာက်န္းမာလာမည္ျဖစ္ျပီး သူ၏မဲဆြယ္စည္းရံုးပြဲမ်ားကိုလည္း ျပန္လည္ျပဳလုပ္ႏိုင္ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သူ၏ဆရာဝန္မ်ားက ေျပာၾကား ၾကသည္။
မိဘမ်ိဳးရိုးမ်ားတြင္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးပါက အနည္းဆံုး အသက္ ၄၅-ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသားတိုင္း ထိုေရာဂါ ရွိ-မရွိ ႀကိဳတင္စစ္ေဆးထားသင့္ေၾကာင္း သိရသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ လူမည္းအေမရိကန္ တို႔သည္ လူျဖဴတို႔ထက္ ၃၄-ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုမိုျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။ အေမရိကန္ကင္ဆာအသင္းႀကီး၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ၁၉၉၆-ခုႏွစ္က ထိုေရာဂါျဖင့္ လူ ၄၀၀၀၀-ေသဆံုးခဲ့ျပီး ၁၉၉၈-ခုႏွစ္က ၃၈၀၀၀-ဦး၊ ယခု ၂၀၀၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၃၂၀၀၀-ဦး ေသဆံုးႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ ႀကိဳတင္သိထားသူမ်ားမွာ ကုသမႈအခ်ိန္မီရၾက၍ အသက္ခ်မ္းသာရာရခဲ့ၾကသည္။ ထိုေရာဂါျဖစ္-မျဖစ္ PSA(Prostate Specific Antigen) စစ္ေဆးႏိုင္သည္။ ထိုအင္ဇိုင္းကို ေသြးထဲတြင္ ေတြ႔ရွိျခင္းျဖင့္ ဆီးက်ိတ္မွာ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားေၾကာင္း အေျမႇးအိတ္ေပါက္ကာ ေသြးအတြင္းေရာက္ရွိေနေၾကာင္း ျပသေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသို႔စစ္ေဆးႏိုင္သျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ေရာဂါျဖစ္ပြားသူ ၃၉၀၀၀-အနက္ ၂၇၀၀၀-ကို အသက္ကယ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ အနည္းဆံုးတႏွစ္လွ်င္ တႀကိမ္ခန္႔ စအိုမွ စစ္ေဆးျခင္း ျပဳလုပ္သင့္သည္။ ေပ်ာ့ေပ်ာင္း၍ 
ေရာ္ဘာကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနရမည့္ ဆီးက်ိတ္သည္ မာ၍ ၾကယ္သီးအရြယ္ျဖစ္ေနပါက ဆီးက်ိတ္တြင္ ကင္ဆာျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရမည္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ကမၻာ့ ႏို္င္ငံအသီးသီးတြင္ ထို PSA စမ္းသပ္နည္းမွာ အထူးေခတ္စားေနပါသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္ႏွစ္အတြင္း ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာျဖင့္ ေသဆံုးႏိုင္မည့္သူ လူျဖဴ ၁၆-ရာခိုင္ႏႈန္း၊ လူမည္း ၁၁-ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ကို ကယ္ႏိုင္ခဲ့သည္။


ဆီးက်ိတ္---
ဆီးက်ိတ္သည္ ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္း ဆီးအိမ္ေအာက္ေျခလည္တိုင္တြင္ ဆီးအိမ္၏ အဝ က်င္ေခ်ာင္းကို ပတ္ထားသည္။ နီညိဳေရာင္ရွိ၍ ဝက္သစ္ခ်သီးအရြယ္ အေလးခ်ိန္ ၁၅-ဂရမ္ခန္႔ရွိသည္။ အခ်ိဳ႔က ဗာဒံသီး အရြယ္ခန္႔ဟု ဆိုၾကသည္။ ဆီးက်ိတ္သည္ အဖိုမ်ိဳးပြားအဂၤါအတြက္ အေရးႀကီးေသာ အဖိုဂလင္းဟုလည္း
ေခၚႏိုင္သည္။ သုက္ရည္သိုေလွာင္ထားရာ အဂၤါျဖစ္ျပီး ေဝွးေစ့မ်ားက သန္း ၂၀၀-မွ်ေသာ ဖိုမ်ိဳးပြားဆဲလ္ (Sperm) မ်ား ထုတ္ေပးေသာအခါ ဆီးက်ိတ္မွ ထိုသုက္ရည္ကို ထုတ္ေပးရသည္။ ထိုအရည္ျဖင့္ မ်ိဳးပြားဆဲလ္မ်ားအားေပ်ာ္ေစျပီး၊ မ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ အက္စစ္ဓာတ္မ်ားကို သမသြားေစသည္။ ထို႔ေနာက္ သုက္ရည္က ၾကားခံရည္အျဖစ္ မ်ိဳးပြားဆဲလ္မ်ားကို မမ်ိဳးဥထဲေရာက္ရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။ ထိုသုက္ရည္တြင္ ပရိုတိန္းဓာတ္မ်ား၊ အင္ဇိုင္းမ်ား၊ အဆီမ်ားႏွင့္ သၾကားမ်ား ပါဝင္သျဖင့္ သုက္ပိုးမ်ားကို အားျဖည့္ေပးသကဲ့သို႔လည္း ျဖစ္သည္။


ဆီးက်ိတ္တြင္ အဖုသံုးခုပါဝင္၍ အေျမႇးအိတ္ျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသည္။ က်င္ေခ်ာင္းသည္ အလယ္အဖုလံုးကို ျဖတ္သန္းသြားသည္။ အသက္ႀကီးလာသျဖင့္ ေဝွးေစ့ေဟာ္မုန္းမ်ား ထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းလာေသာအခါ ဆီးက်ိတ္သည္ အရြယ္ႀကီးလာတတ္သည္။ ဒုကၡေပးႏိုင္ေလာက္သည္အထိ ႀကီးထြားလာေသာ ဆီးက်ိတ္မွာ အသက္ ၅၀-ႏွစ္တြင္ ၂၀-ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အသက္ ၇၀-ႏွစ္တြင္ ၅၀-ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အသက္ ၈၀-ႏွစ္တြင္ ၈၀-ရာခိုင္ႏႈန္းရွိသည္ဟု သိရသည္။


သင္းကြပ္ထားသူမ်ားတြင္မူ ႀကီးထြားမႈမရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ ရိုးရိုးဆီးက်ိတ္ႀကီးျခင္းထက္ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ႀကီးထြားေနျခင္းသည္ အလြန္အႏၲရာယ္ႀကီးသည္။ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ေဆးရံုေရာက္သူ ၂၀-ဦးတြင္ ၁၉-ဦးမွာ ခြဲစိတ္ကုသရန္ အခ်ိန္ေႏွာင္းေနတတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ အသက္ ၅၀-ႏွစ္အရြယ္တြင္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ရန္ ၅-ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အသက္ ၇၀-ႏွစ္တြင္ ၅၀-၅၅-ရာခိုင္ႏႈန္း အလားအလာရွိသည္။ မ်ိဳးရိုးလိုက္၍လည္း ျဖစ္တတ္သည္။ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ႀကိဳတင္စမ္းသပ္စစ္ေဆးျပီး သိရွိရပါက ေကာင္းစြာေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္သည့္ေခတ္ ေရာက္ေနျပီ ျဖစ္သည္။


“ေယာက်္ားမွာ ဆီး၊ မိန္းမမွာ မီး”ဆိုသည့္အတိုင္း ေယာက်္ားမ်ားအတြက္ ဆီးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါဘယမ်ား ထူေျပာတတ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ဆီးက်ိတ္မွာ ဖိုမ်ိဳးပြားအဂၤါ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဆီးလမ္းေၾကာင္းတြင္ တည္ရွိရာ ဆီးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါဟုဆိုလွ်င္လည္း ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ ထိုေရာဂါကို ကုသမႈထက္ ႀကိဳတင္စစ္ေဆးျခင္း၊ ကာကြယ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိေနျပီ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ လူ႔အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်မ္းသာရာ ရေနျပီလည္း ျဖစ္သည္။ 


ထို႔ေၾကာင့္ ---
၁။ အသက္ ၄၀-ေက်ာ္သူတိုင္း ႏွစ္စဥ္ ေသြးစစ္ေဆးျခင္း PSA လုပ္သင့္သည္။
၂။ စအိုမွ စစ္ေဆးျခင္းကိုလည္း တႏွစ္လွ်င္ တႀကိမ္ (သို႔) ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ စစ္ေဆးသင့္သည္။
၃။ ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီတို႔ကို သင့္တင့္ေသာအတိုင္းအတာအထိသာ သံုးေဆာင္သင့္သည္။
၄။ ေဆးဆိုးထားေသာ အစားအစာမ်ား၊ မီးကင္ က်ပ္တင္ထားေသာ အသား ငါးမ်ား၊ ထပ္တလဲလဲ ေၾကာ္ထားေသာ ဆီခ်က္မ်ားျဖင့္  ခ်က္ျပဳတ္ထားသည့္ အစားအစာမ်ား၊ ၾကာရွည္စြာ သိုေလွာင္ထားႏိုင္ရန္ စီမံထားေသာ အစားအစာမ်ားကို စားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။


ယခုအခါ ထိုေသြးစစ္ေဆးျခင္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္လည္း လုပ္ႏိုင္ျပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေကာင္းရရွိပါသည္။ အဆိုပါ PSA စမ္းသပ္ျခင္းကို ရန္ကုန္ျမိဳ႔ရွိ ဓာတ္ခြဲခန္းႀကီးတခ်ိဳ႔တြင္ စမ္းသပ္စစ္ေဆးေနျပီျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္ မွန္မွန္ေဆးစစ္ခံျခင္း၊ ဆရာဝန္မ်းႏွင့္  တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း စသည္မ်ား လုပ္ေလ့လုပ္ထ မရွိၾကပါ။ အထူးသျဖင့္ ထိုဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ
ေရာဂါသည္ ေယာက်္ား ၆-ေယာက္တြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္လွ်င္ တေယာက္မွာ ထိုေရာဂါျဖစ္တတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ျဖစ္ပြားမႈနည္းသည္ဟုလည္း မဆို္င္ႏိုင္ပါ။ ထူးျခားသည္မွာ ထိုေရာဂါသည္ အျခားကင္ဆာေရာဂါ မ်ားကဲ့သို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔မႈ မျမန္၊ ေႏွးေကြးသည္ဟုဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မႀကီးထြား မပ်ံ႔ႏွံ႔မီ ႀကိဳတင္စစ္ေဆးသိရွိ ထားႏိုင္လွ်င္ ထိေရာက္စြာကုသျခင္းျဖင့္ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္သည့္ အလားအလာေကာင္းရွိသည္။ ဆီးက်ိတ္သည္ ေရာ္ဘာကဲ့သို႔ မမာ မေပ်ာ့ ျဖစ္သည္။ မိမိ၏ လိင္တံအရင္းကို စမ္းၾကည့္၍ ၾကယ္သီးကဲ့သို႔ မာေနျပီဆိုလွ်င္ ဆရာဝန္ထံ အျမန္သြားသင့္ျပီျဖစ္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါကဲ့သို႔ ႀကိဳတင္စစ္ေဆးျခင္းတို႔သည္ အမွန္တကယ္အက်ိဳးရွိ၍ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္လည္း ထိုေရာဂါအႏၲရာယ္ဆိုးႀကီးမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ ပါေၾကာင္း ေရးသားလိုက္ရေပသည္။


ေဒါက္တာ ျမင့္သန္း(ေညာင္ေလးပင္)

အသက္ရႈျခင္း

အသက္ရွင္ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကေသာ လူအားလံုးတို႔သည္ “အသက္ရွဴျခင္း လုပ္ငန္းကို မလြဲမေသြ လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိၾကသည္၊ “အသက္ရွဴျခင္း”ကို အၾကမ္းအားျဖင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပါလွ်င္ “ခႏၶာကိုယ္သည္ လိုအပ္ေသာ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ရယူ၍ မလိုအပ္ေတာ့သည့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို စြန္႔ပစ္ျခင္း” ျဖစ္ပါသည္။

လူတေယာက္သည္ ေလထဲမွ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ရယူသည္။ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို ေလထဲသို႔ပင္

ျပန္လည္စြန္႔ပစ္သည္။ ငါးတေကာင္သည္ ယင္း၏ ပတ္ဝန္းက်င္ျဖစ္ေသာ ေရထဲမွ ေအာက္ဆီ၈်င္ကို ရယူ၍ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို ေရထဲသို႔ပင္ စြန္႔ပစ္၏။ လူသည္ အသက္ရွဴရန္ အဆုတ္တစံုကို အသံုးျပဳသည္။ ငါးသည္ ပါးဟက္ကို သံုးသည္။

ဖားတေကာင္သည္ ကုန္းေပၚ၌ေနစဥ္ ေလထဲမွ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ရယူႏိုင္ျပီး ေရထဲ၌ ေနစဥ္ ေရမွ

ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ရယူႏိုင္သည္။ ဖားသည္ ေလမွ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ရယူရန္ အဆုတ္ကိုသံုး၍

ေရမွ ေအာက္ဆီဂ်င္ ရယူရန္ အေရျပားကို အသံုးျပဳေလသည္။ သို႔အတြက္ ဖားသည္ ကုန္း၌၄င္း၊ ေရ၌၄င္း၊ အသက္ရွဴႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ လူသည္ ေရ၌ အသက္မရွင္ႏိုင္.၊ ငါးသည္လည္း ကုန္း၌ အသက္မရွင္ႏိုင္ေခ်။

ေအာက္ဆီဂ်င္ ရယူ၍ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ စြန္႔ပစ္ျခင္းကို “အသက္ရွဴျခင္း”ဟု ေယဘုယ်သေဘာအားျဖင့္ ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ထိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ ျပီးျပည့္စံုျခင္း မရွိေသးေပ။ အမွန္စင္စစ္ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို တိုက္ရိုက္အသံုးျပဳသည္မွာ ကလာပ္စည္းေခၚ ဆဲလ္မ်ားပင္ျဖစ္၏။ ထိုအတူ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို စြန္႔ပစ္ ၾကသည္မွာလည္း ကလာပ္စည္းမ်ားပင္ ျဖစ္၏။ အဆုတ္မွ ကလယ္စည္းမ်ားသို႔ ေအာက္ဆီဂ်င္ေရာက္ေစ 

ရန္ႏွင့္ ကလာပ္စည္းမ်ားမွ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို အဆုတ္ထံ ေရာက္ေစရန္ “ေသြးလွည့္ပတ္ျခင္း”ျဖင့္ ပို႔ေဆာင္ေပးရေသးသည္။

သို႔ျဖစ္ရာ အသက္ရွဴျခင္းတြင္--

၁။ အဆုတ္မွ ေအာက္ဆီ၈်င္ရယူျခင္းႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ စြန္႔ပစ္ျခင္း။

၂။ အဆုတ္ႏွင့္ ေသြးအၾကား ေအာက္ဆီဂ်င္ႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ဖလွယ္ျခင္း။

၃။ ေအာက္ဆီဂ်င္ႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္တို႔ကို ေသြးမွသယ္ေဆာင္ေပးျခင္း။

၄။ ကလာပ္စည္းႏွင့္ ေသြးအၾကား ေအာက္ဆီဂ်င္ႏွင့္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ဖလွယ္ျခင္း။

၅။ ကလာပ္စည္းမ်ားမွ ေအာက္ဆီဂ်င္ရယူ၍ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ စြန္႔ပစ္ျခင္းဟူ၍ အဆင့္ငါးဆင့္ ပါဝင္သည္။

လူတေယာက္၏ အသက္ရွဴႏႈန္းသည္ တမိနစ္လွ်င္ ၁၀-ႀကိမ္မွ ၁၈-ႀကိမ္ၾကားတြင္ ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ ကေလးငယ္မ်ား၏ အသက္ရွဴႏႈန္းသည္ လူႀကီးမ်ားထက္ ျမန္သည္။ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္တဦးသည္ တမိနစ္တြင္ အႀကိမ္ ၄၀-မွ် အသက္ရွဴေၾကာင္း ေတြ႔ရပါသည္။

လူတေယာက္သည္ တႀကိမ္အသက္ရွဴလွ်င္ ေလ ၅၀၀-စီစီမွ်သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တမိနစ္လွ်င္ ပွ်မ္းမွ် အသက္ရွဴႏႈန္း “၁၂”ႀကိမ္ရွိပါက အဆုတ္ႏွင့္ ေလထုၾကား ေလဖလွယ္မႈမွာ တမိနစ္အတြင္း ေျခာက္လီတာမွ် ရွိမည္ျဖစ္၏။ လူတေယာက္၏ အဆုတ္တစံုသို႔ ေလအျပည့္ျဖည့္ၾကည့္ပါက စုစုေပါင္း ေျခာက္လီတာမွ်ပင္ ဆန္႔ဝင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရပါမည္။

ကလာပ္စည္းမ်ား အသက္ရွင္ေနႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိက လိုအပ္သည္မွာ ေအာက္ဆီဂ်င္ျဖစ္သည္။

ေအာက္ဆီဂ်င္ မရွိလွ်င္ ကလာပ္စည္းမ်ား အသက္မရွင္ႏိုင္။ တနည္းဆိုရေသာ္ လူတို႔ အသက္မရွိႏိုင္။ ထိုေအာက္ဆီဂ်င္ကို ေလထုမွ ရယူေပးရ၏။ ေလထုတြင္ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပါဝင္မႈမွာ ၂၀-ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ျဖစ္ပါသည္။ ေလထု၏ဖိအားကို ၇၆၀-မီလီမီတာ ျပဒါး (760-mm Hg) ဟု သတ္မွတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလထုရွိ ေအာက္ဆီဂ်င္၏ ဖိအားပမာဏမွာ ၁၅၅-မီလီမီတာ ျပဒါးခန္႔ ျဖစ္သည္။

ေသြးတြင္ ေအာက္ဆီဂ်င္ပါဝင္မႈကို ၾကည့္ပါလွ်င္ ေသြးလႊတ္ေၾကာ၌ရွိေသာေသြး (Arterial Blood)တြင္ ၁၉.၈ စီစီ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါသည္။ ဆိုလိုသည့္ အဓိပၸါယ္မွာ ၁၀၀-စီစီမွ်ေသာ ေသြးမ်ား ကလာပ္စည္းသို႔ ေရာက္ရွိ သြားေသာအခါ (၁၉.၈-၁၅.၂) ၄.၆ စီစီမွ်ေသာ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ကလာပ္စည္းမ်ားမွ ရယူလိုက္ႏိုင္သည္။ ခႏၶာကိုယ္၌ တမိနစ္အတြင္း ေသြးလွည့္ပတ္မႈပမာဏမွာ ၅.၅ လီတာခန္႔ ရွိပါသည္။ အထက္ပါကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ တြက္ခ်က္ၾကည့္ပါမူ လူတေယာက္သည္ တမိနစ္လွ်င္ ၂၅၀-စီစီမွ်ေသာ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို သံုးစြဲလ်က္ ရွိသည္။

ေအာက္ဆီဂ်င္သည္ ကလာပ္စည္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးပါသည္။ ကလာပ္စည္းမ်ားသည္ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ စြမ္းအင္လိုအပ္သည္။ စြမ္းအင္ရရန္ ကာဘိုဟိုက္ဒရိတ္၊ ပရိုတင္း ႏွင့္ အဆီတို႔ကို ျဖိဳခြဲရမည္ျဖစ္၏။ ထိုသို႔ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေအာက္ဆီဂ်င္သည္ အဓိကလိုအပ္ေသာ ပစၥည္းျဖစ္သည္။ ဇီဝျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ အဓိက အညစ္အေၾကးအျဖစ္ ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို ထုတ္ေပးသည္။ ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို ေသြးမွပင္ သယ္ေဆာင္၍ အဆုတ္မွတဆင့္ စြန္႔ပစ္ေပးရ၏။

ေအာက္ဆီဂ်င္ကို သယ္ယူရာတြင္ ေသြး၏ ေရတြင္ ေပ်ာ္ဝင္လ်က္ေသာ္၄င္း၊ ေသြးနီဥမ်ားတြင္ ရွိေသာ ေဟမိုဂလိုဘင္ Haemoglobin ႏွင့္ ေပါင္းစပ္၍ေသာ္၄င္း သယ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္၏။ အဓိကအားျဖင့္ ေဟမိုဂလိုဘင္ႏွင့္ ေပါင္းစပ္၍သယ္ပါသည္။ ေသြးအားနည္း (Anaemia) သူတေယာက္တြင္ ေအာက္ဆီဂ်င္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈ စြမ္းအား ညံ႔ဖ်င္းသြားၾကသည္။ သို႔အတြက္ ကလာပ္စည္းမ်ားသည္ လံုေလာက္ေသာ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို မရရွိႏိုင္ၾကေတာ့ေပ။ ေအာက္ဆီဂ်င္ လံုေလာက္စြာ မရရွိမႈေၾကာင့္ မူးေဝျခင္း၊ ေမာပန္းျခင္း၊ ႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္မအီမသာ ျဖစ္ျခင္း၊ ရင္တုန္ျခင္း စသည့္ ေဝဒနာလကၡဏာမ်ား ခံစားၾကရႏိုင္ပါသည္။

အဆုတ္ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ အလြန္အကၽြံ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ သတိလစ္ေမ့ေမ်ာျခင္းတို႔ျဖင္ ့ေဆးရံုသို႔

ေရာက္ရွိလာေသာ လူနာအမ်ားအား ေအာက္ဆီဂ်င္ေပး၍ ကုသရတတ္သည္ကို စာဖတ္သူမ်ား ျမင္ေတြ႔ဖူးၾကပါလိမ့္မည္။ ေအာက္ဆီဂ်င္သည္ မည္၍မည္မွ် အေရးႀကီးသည္ ဆိုျခင္းကို အားလံုးနားလည္ၾကျပီး ျဖစ္ပါသည္။

ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ရယူေပးလ်က္ရွိေသာ “အဆုတ္”တစံုမွာ အျခား လုပ္ငန္း တာဝန္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနေသးသည္ကို ဗဟုသုတအျဖစ္ တင္ျပခ်င္ပါသည္။

၁။ အဆုတ္သည္ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ ထိန္းညႇိရာတြင္လည္း ပါဝင္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ဤတာဝန္မွာ တိရစၧာန္မ်ားတြင္ ပို၍ အေရးႀကီးသည္။ (Thermal Balance)

၂။ အဆုတ္သည္ ခႏၶာကိုယ္၌ ေရမွ်တမူရွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္လည္း စပ္ဆိုင္ပါသည္။ ေန႔စဥ္ အဆုတ္တစံုမွာ ၃၀၀-စီစီမွ်ေသ ာေရဆံုးရႈံးမႈ ရွိေနပါသည္။ (Water Balance)

၃။ အဆုတ္သည္ ခႏၶာကိုယ္၏ ခုခံကာကြယ္ေရးစနစ္တြင္လည္း ပါဝင္သည္။ ေလထုထဲမွ ပါလာေသာ

ေရာဂါပိုးမႊားမ်ားကို ကာကြယ္တာဆီးေပးႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။ ခႏၶာကိုယ္ ေနရာအႏွံ႔အျပားမွ ေသြးေၾကာထဲတြင္ ပါလာႏိုင္ေသာ ေသြးခဲ အစအနမ်ားကို ဦးေႏွာက္သို႔ ေရာက္ရွိမသြားေစရန္ စစ္ယူေပးပါသည္။ (Protective Function)

၄။ ခႏၶာကိုယ္၌ လိုအပ္ေသာ ဓာတ္ပစၥည္း တခ်ိဳ႔ကို တည္ေဆာက္ထုတ္လုပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိပါသည္။ (Synthetic Function)

၅။ ခႏၶာကိုယ္မွ ထြက္ရွိေသာ ပစၥည္းတခ်ိဳ႔ကို ဖ်က္ဆီးပစ္ႏိုင္စြမ္း ရွိပါသည္။ (Metabolic Function)

၆။ အဆုတ္တစံုသည္ အျခားေသာလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ႏိုင္ပါေသးသည္။ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပရန္ မလြယ္ကူသျဖင့္ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

လူတိုင္း အသက္ရွင္ရန္ အသက္ရွဴေနၾကရသည္။ အသက္ရွဴျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထူးျခားမႈ တခုကို ဆက္လက္တင္ျပလိုပါသည္။ အသက္ရွဴရန္ နံရိုးမ်ား (Ribs) ၾကားရွိ ၾကြက္သားမ်ား၊ ဝမ္းေခါင္းသား (Diaphragm) ႏွင့္ အျခားၾကြက္သား အခ်ိဳ႔က လုပ္ေဆာင္ေပးရသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ၾကြက္သားမ်ားသည္ အလိုအေလ်ာက္ မသိစိတ္ (Invountary) (Automatic) လုပ္ႏိုင္သကဲ့သို႔ ဆႏၵစိတ္ (သိစိတ္) Voluntary) လည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကသည္။ သာမန္အားျဖင့္ အသက္ရွဴျခင္းသည္ အလိုအေလ်ာက္ ျဖစ္ေနေသာ

ျဖစ္စဥ္တခုသာ ျဖစ္သည္။ အသက္ရွဴျခင္းသည္ အလိုအေလ်ာက္ မသိစိတ္ႏွင့္ စိတ္ဆႏၵ (သိစိတ္) ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနသည္မွာ ထူးျခားသည့္ ျဖစ္စဥ္တခု ျဖစ္ေလသည္။

ေဒါက္တာ ေအးေက်ာ္ (ဇီဝကမၼ)

အပန္းေျဖခရီးထြက္ျခင္းက က်န္းမာေရးကို ဘယ္လိုအက်ိဳးျပဳႏိုင္လဲ

၁။ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ေျဖေဖ်ာက္ေပးတယ္။

အလုပ္ကိစၥေတြ၊ အိမ္ကိစၥေတြ အားလံုးကို ခ်န္ထားျပီး စိတ္ပူစရာ၊ ေခါင္းရႈပ္စရာကိစၥေတြကေန ဦးေႏွာက္ကို အနားေပးလိုက္ျခင္းရဲ႔  ပထမဆံုးအက်ိဳးေက်းဇူးကေတာ့ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ေလ်ာ့နည္းလာျခင္းပါပဲ။

ေလ့လာမႈမ်ားစြာအရ ေရာဂါေ၀ဒနာေတြျဖစ္တဲ့ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ေရာဂါမ်ား၊ ကင္ဆာနဲ႔ ေရာဂါ ခုခံအားနည္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားစတဲ့ ေရာဂါမ်ားစြာဟာ စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနတာကို ေတြ႔ရွိ ရပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈမွ ေျဖေလွ်ာ့ျခင္းဟာ ဘ၀မွာ ပိုေနေပ်ာ္လာျပီး အားအင္ေတြရရွိေစကာ အရင္က ေျဖရွင္းရခက္ခဲတယ္လို႔ ထင္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာေတြအတြက္ လြယ္ကူရိုးရွင္းတဲ့ ေျဖရွင္းခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။

၂။ ဦးေႏွာက္စြမ္းရည္ တိုးတက္ေစမယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတဲ့ ဘ၀ေနထိုင္မႈပံုစံနဲ႔ ဦးေႏွာက္ ဉာဏ္စြမ္းရည္ ေလ်ာ့နည္းမႈ ဆက္စပ္မႈရွိေၾကာင္း ေလ့လာခ်က္တခ်ိဳ႔အရ သိရွိခဲ့ရသလို အပန္းေျဖခရီးထြက္ျခင္းဟာ ဦးေႏွာက္မွတ္ဉာဏ္ စြမ္းရည္ကို တိုးတက္ျမင့္မားေစႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။

၃။ ခႏၶာကိုယ္ကိုလည္း က်န္းမာသန္စြမ္းေစတယ္။

ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း စိတ္ဖိစီးမႈဒဏ္ ခံေနရာကေန အပန္းေျဖခရီး ထြက္လို္က္တဲ့အခါမွာေတာ့ သင္ဟာ အိပ္ေရး၀၀အိပ္ျပီး ေလ့က်င့္ခန္းမွန္မွန္လုပ္တဲ့အက်င့္ကို ရရွိႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈေတြလည္း ေလ်ာ့နည္းလာႏိုင္ပါတယ္။ ေလေကာင္းေလသန္႔လည္း ရရွိေစတဲ့အတြက္ ပိုျပီး လန္းဆန္းတက္ၾကြလာေစႏိုင္ပါတယ္။

၄။ မိသားစု သံေယာဇဥ္ႀကိဳး ခိုင္မာေစတယ္။

ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ေက်ာင္းသြားလိုက္၊ ရံုးသြားလိုက္နဲ႔ မိသားစု၀င္အခ်င္းခ်င္း တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ေတြ႔ဆံုၾကတဲ့အခ်ိန္က ရွားပါးလြန္းပါတယ္။ မိသားစုနဲ႔ အပန္းေျဖခရီးထြက္တဲ့အခါ မိသားစု၀င္အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္မႈေတြရကာ အမွတ္တရ ျဖစ္ရပ္ေလးေတြနဲ႔ သံေယာဇဥ္ႀကိဳး ျမဲျမံလာေစ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုပဲ မိတ္ေဆြအခ်င္းခ်င္းလည္း ပိုျပီး ရင္းႏွီးမႈပိုကာ ပိုခင္မင္လာႏိုင္ပါတယ္။

၅။ ဘ၀မွာ ပိုေနေပ်ာ္လာတယ္။

အပန္းေျဖခရီး ထြက္တဲ့အခါ ပတ္၀န္းက်င္အသစ္၊ ေဒသအသစ္မွာ မိတ္သစ္ေဆြသစ္ေတြ တိုးပြားျပီး အေတြ႔အၾကံဳအသစ္ေတြ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ အပန္းေျဖခရီးထြက္တယ္ဆိုကတည္းက ဘာအလုပ္ကိစၥမွ ေခါင္းထဲမွာ မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ စိတ္လက္ေပါ့ပါးျပီး ေပ်ာ္ရႊင္ရယ္ေမာလာႏိုင္ကာ ကိုယ္ႏွစ္သက္ရာ လုပ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။

ေဆာင္သြားတဲ့တဲ့ အရာမ်ား---

ေငြေၾကး၊ အ၀တ္အစားနဲ႔ ေန႔စဥ္အသံုးအဆာင္ ပစၥည္းမ်ားအျပင္ ယူေဆာင္သြားသင့္တဲ့ တျခားပစၥည္း မ်ားနဲ႔ ေဆး၀ါးမ်ားကေတာ့-

* အနာတရျဖစ္ရင္ ကပ္ဖို႔ ပလတ္စတာမ်ား၊

* ဒဏ္ရာအေသးစားအတြက္ အရက္ျပန္ အနည္းငယ္၊ ပတ္တီးနဲ႔ ဂြမ္းတခ်ိဳ႔၊

* အနာလိမ္းေဆး ခရမ္ (ဘီတာဒိုင္း၊ ေရႊ၀ါလိမ္းေဆး၊ Tetracycline မ်က္စဥ္းေဆး)

* ပိုးမႊားကို္က္တဲ့ ယားနာေတြ သက္သာေစဖို႔အတြက္ Calamine lotion.

* ကိုက္ခဲနာက်င္မႈကို ေပ်ာက္ကင္းသက္သာေစႏိုင္တဲ့ ပါရာစီတေမာ တို႔လို အနာသက္သာေဆး၀ါးမ်ား၊

* ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းနဲ႔ ဓာတ္မတည့္ ယားယံျခင္းတို႔ကို သက္သာေစႏိုင္တဲ့ Antihistamine  

   အမ်ိဳးအစားေဆး၀ါးမ်ား (ဥပမာ-ဘာမီတြန္၊ Cetrizine)

* အစာမေၾက၊ ေလထိုး၊ ေလေအာင့္တာေတြ သက္သာေစဖို႔အတြက္ အစာေၾကေဆး၀ါးမ်ား 

   (ဥပမာ-Antacid, Kremils)

* ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျဖစ္တဲ့အခါ ေသာက္ဖို႔အတြက္ BPI ဓာတ္ေဆးထုပ္မ်ား၊

* ကားမူး၊ ေလယာဥ္မူး၊ သေဘၤာမူး စတာေတြကို ကာကြယ္သက္သာေစဖို႔အတြက္ 

   Stemetil, Emidoxin တို႔လို ေဆး၀ါးမ်ား။

* ကတ္ေၾကးနဲ႔ ဇာဂနာ။

* ေနေလာင္ကာ လိမ္းေဆး။

* အမူးအေမာ္ေတြ သက္သာေစဖို႔ ရွဴေဆး။

* လက္ႏွိပ္ဓာတ္မီး။

* အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ အမ်ိဳးသမီး လစဥ္သံုး ဂြမ္းထုပ္။

ပံုမွန္ ေဆး၀ါးမွီ၀ဲေသာက္သံုးေနရသူမ်ား ကိုယ္ေသာက္ေနက်ေဆး၀ါးေတြကို ယူေဆာင္သြားဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။ ကိုယ္နဲ႔မကြာ ေဆာင္ထားပါ။ ခရီးမထြက္ခင္မွာ ေရာဂါအေျခအေနသိရေအာင္ Medical Check-up လုပ္ျပီး စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနရွိမွသာ ခရီးသြားပါ။

ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါသည္မ်ား ရင္က်ပ္ေပ်ာက္ေဆး၊ ရွဴေဆး (Asthmainhaler) ေတြကို ယူေဆာင္သြားဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။ သင္ေသာက္ေနက် ေဆး၀ါးေတြရဲ႔ ေဆး၀ါးအမည္ (ေဆး၀ါးအမွတ္တံဆိပ္မဟုတ္ပါ) တေန႔လွ်င္ ေသာက္ရမယ့္ ပမာဏနဲ႔ အႀကိမ္အေရအတြက္ကို ေသခ်ာေရးမွတ္ထားပါ။ ဒါမွ ေဆးေပ်ာက္သြားတဲ့အခါပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ကုန္သြားတဲ့အခါပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၀ယ္ျပီး ေသာက္လို႔ရမွာပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ပါက သင္ရ႔ဲ ေဆးကုသမႈမွတ္တမ္းစားရင္းကို ခရီးသြားတဲ့အခါ ေဆာင္သြားသင့္ပါတယ္။

လူအမ်ားနဲ႔ ခရီးသြားပါက ---

ကိုယ္ပိုင္ကားနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ ခရီးသြားကား၊ ရထား၊ သေဘၤာနဲ႔ ေလယာဥ္စတဲ့ လူအမ်ားနဲ႔သြားရတဲ့ ယာဥ္ေတြနဲ႔ ခရီးသြားမယ္ဆိုပါက ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့အခ်ိန္သြား၊ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာမွာ ရပ္ဖို႔မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ လူမ်ားအေနနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေတြေနတတ္မွ ျဖစ္ပါမယ္။ အဲဒီလို ခရီးသြားတဲ့အခါ သိရမယ့္အခ်က္မ်ားကေတာ့-

* ကားဂိတ္၊ ဘူတာရံု၊ ေလဆိပ္ ဒါမွမဟုတ္ ခ်ိန္းဆိုထားတဲ့ေနရာကို အခ်ိန္အေစာႀကီး ႀကိဳေရာက္ ေနေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ အခ်ိန္ကပ္မွ ေရာက္ပါက စိတ္ေလာေနရျပီး စိတ္ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

* အိမ္ကမထြက္မီ လိုအပ္တဲ့အရာမ်ားကို ေသခ်ာစစ္ပါ။ ခရီးမထြက္မီ တရက္ေလာက္ လိုကတည္းက ယူသြားမယ့္ပစၥည္းမ်ားစာရင္းကို ေရးမွတ္ထားကာ မသြားမီတေခါက္ေလာက္ ျပန္စစ္ပါ။

* ကားလက္မွတ္၊ ရထားလက္မွတ္၊ ေလယာဥ္လက္မွတ္ ပါ-မပါ၊ မွတ္ပံုတင္၊ Passport ပါ-မပါ၊ ပိုက္ဆံ အလံုအေလာက္ ပါ-မပါ ေသခ်ာျပန္စစ္ပါ။

* ကိုယ္နဲ႔မကြာ ေဆာင္ထားသင့္တဲ့ ေဆး၀ါးမ်ား၊ ပစၥည္းမ်ားကို ကိုယ္ရဲ႔လက္ကိုင္အိတ္ထဲ ထည့္ထားပါ။

* အစာစားဖို႔၊ အေပါ့အပါးသြားဖို႔ ကားရပ္ေပးတဲ့အခါ မဆာေပမယ့္လည္း စားထားပါ၊ မသြားခ်င္ေပမယ့္ သြားထားပါ။ မဟုတ္ရင္ လမ္းတ၀က္ေရာက္မွ ဒုကၡေရာက္ေနျပီး ကိုယ့္အတြက္နဲ႔ အမ်ားတကာ ခရီးဖင့္ေနရပါလိမ့္မယ္။

* ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ မိသားစုေတြနဲ႔ခ်ည္းပဲ သြားတာမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ အခါ စကားအက်ယ္ႀကီး ေျပာျခင္း၊ အားရပါးရ ရယ္ေမာျခင္းကို ျပဳလုပ္ပါက အမ်ားတကာ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့အတြက္ တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ရွားပါ။

* က်န္းမာေရး-ဆိုျပီး ကားရပ္ေပးတဲ့အခါ ကိုယ္ကမသြားခ်င္ေသးလည္း အေညာင္းေျပ အညာေျပ လမ္းထေလွ်ာက္ေပးသင့္ပါတယ္။ 

ေလယာဥ္ပ်ံစီးတဲ့အခါ---

* ေလယာဥ္ပ်ံအတက္နဲ႔ အဆင္းမွာ နားအူတာမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ သၾကားလံုးငံုျပီး စုပ္ေနပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ပီေက၀ါးစားေနပါ။ ႏွာေခါင္းကို ဖိကိုင္ထားျပီး ပါးစပ္ကိုပိတ္ကာ ေလမႈတ္ထုတ္ၾကည့္ရင္လည္း သက္သာလာႏိုင္ပါတယ္။

* သင္ရဲ႔ လံုျခံဳမႈအတြက္ အၾကံေပးခ်က္ေတြနဲ႔ အေရးေပၚအေျခအေနေတြမွာ ျပဳလုပ္ရမယ့္ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကို အေသအခ်ာ ဂရုစိုက္နားေထာင္ေပးပါ။

* ေလယာဥ္ပ်ံ စီးေနတုန္း ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးပါ။ တနာရီကို ေရ ဖန္ခြက္တခြက္ႏႈန္း ဒါမွမဟုတ္-ႏွစ္ခြက္ႏႈန္း ေသာက္ေပးသင့္ပါတယ္။ ေလယာဥ္စီးေနတဲ့အခါ ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္လို႔ပါ။

* ေလယာဥ္ပ်ံစီးေနတုန္း အရက္တို႔၊ ကဖင္းပါတဲ့ အရည္တို႔ကို ေရွာင္ရွားသင့္ပါတယ္။ အရက္ ဒါမွမဟုတ္ ေကာ္ဖီအေသာက္မ်ားပါက ႏွလံုးခုန္မမွန္ေတာ့တာတို႔၊ ႏွလံုးခုန္ ျမန္လာတာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေရဓာတ္ကိုလည္း ပိုမိုခန္းေျခာက္လာေစႏိုင္ပါတယ္။

* ေလယာဥ္ထဲရွိ ေလရဲ႔ေအာက္ဆီဂ်င္ပမာဏဟာ သာမန္ေလထဲရွိ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပမာဏထက္ အနည္းငယ္ နည္းပါးတဲ့အတြက္ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ အဆုတ္ေရာဂါရွိသူေတြ ေရာဂါေ၀ဒနာ အနည္းငယ္ ပိုခံးစား ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါေ၀ဒနာ သက္သာႏိုင္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြကိ္ု ကိုယ္နဲ႔မကြာ ေဆာင္ထားသင့္ပါတယ္။

* ေလယဥ္အၾကာႀကီးစီးတဲ့အခါ မလႈပ္ရွားဘဲေနပါက ေျဖဖ၀ါးဖူးေရာင္ျခင္း၊ အရိုးအဆစ္နဲ႔ ၾကြက္သားမ်ား နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္းနဲ႔ အစာမေၾကျခင္းေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တနာရီေလာက္ၾကာတိုင္း ထိုင္ခံုေနရာမွထကာ ဆယ္မိနစ္ခန္႔ လမ္းထေလွ်ာက္ပါ။ အေၾကာေတြပါ ဆန္႔ထုတ္လိုက္ပါ။

* ထိုင္ခံုမွာ ထိုင္ေနတဲ့အခါမွာလည္း ေျခေထာက္ကို စက္ဘီးစီးသလို ႏွိမ့္လိုက္ျမင့္လိုက္နဲ႔ လႈပ္ရွားေပးပါ။ ေျခေထာက္ခ်ိတ္ျပီး မထိုင္ပါနဲ႔။

အစားအေသာက္ စားေသာက္တဲ့အခါ---

* ေရသန္႔ဘူးသာ ၀ယ္ေသာက္ပါ။ ေရခဲထည့္ျပီး ေသာက္ရတဲ့ အေအးမ်ိဳး မေသာက္ပါနဲ႔။ အလံုပိတ္ထားတဲ့ ေရခဲစိမ္ပုလင္း၊ ဒါမွမဟုတ္-သံဘူးမ်ားကိုသာ ေသာက္ပါ။

* သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ေတြထဲမွာ ထည့္ေဖ်ာ္ထားတဲ့ ေရခဲနဲ႔ေရက သန္႔-မသန္႔ မသိႏိုင္တဲ့အတြက္ မေသာက္တာ အေကာင္းဆံုးပါ။

* လူစိမ္း သူစိမ္းကေကၽြးတဲ့ အရည္ေတြ မေသာက္ပါနဲ႔၊ အိပ္ေဆးခတ္ျပီး ပစၥည္းလုယူသြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။

* လက္ဖက္ရည္တို႔၊ ေကာ္ဖီတို႔ကေတာ့ ေရေႏြးနဲ႔ေဖ်ာ္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေသာက္လို႔ရပါတယ္။

* ေရသန္႔ဘူးႀကီးႀကီး ေဆာင္သြားျပီး မၾကခဏ ေရေသာက္ေပးပါ။

* အစားအစာ စားေသာက္တဲ့အခါ ခ်က္ထား၊ ျပဳတ္ထား ဒါမွမဟုတ္ အခြံခြာလို႔ရတဲ့ အစာကလြဲရင္ ဘာမွမစားပါနဲ႔။

* ပင္လယ္စာေတြ စားတဲ့အခါ ဆိုင္သန္႔သန္႔မွာသာ ေရြးစားပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့ ဂဏန္း၊ ငါး၊ ခံုး၊ ပုစြန္ တို႔ကိုသာ စားပါ။ စားလို႔ေကာင္းတိုင္း အလြန္အကၽြံ မစားမိပါေစနဲ႔။

* အာဟာရျပည့္၀ေအာင္ စားေပးပါ။ အသား၊ ငါး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ ထမင္း မွ်တေအာင္ စားပါ။

* လမ္းေဘးဆိုင္က ဘယ္ေတာ့မွ ၀ယ္မစားပါနဲ႔။

* အစာမစားမီ လက္ကို သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္ေအာင္ ေသခ်ာေဆးေၾကာပါ။ ခရီးသြားတဲ့အခါ လက္မွာ ဖုန္ေတြအမ်ားႀကီး ကပ္ျငိေနႏိုင္လို႔ပါ။

မေတာ္တဆ ထိခိုက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္---

* အရက္မူးျပီး ကားမေမာင္းပါနဲ႔။

* အရက္မူးျပီး ေရဆင္း မကူးပါနဲ႔။

* ပင္လယ္ထဲ ေရဆင္းကူးတဲ့အခါ လူရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ ကူးပါ။ လူအမ်ားနဲ႔ ေ၀းတဲ့ေနရာမွာ တေယာက္တည္း သြားမကူးပါနဲ႔။

* အတင့္ရဲျပီး  ေရအရမ္းနက္တဲ့ ေနရာကို သြားမကူးပါနဲ႔။

* ကိုယ္မသိတဲ့ အရပ္ေဒသမွာ ညဘက္ မိုးခ်ဳပ္အေဖာ္မပါဘဲ ဘယ္ေတာ့မွ ေလွ်ာက္မသြားပါနဲ႔။

ေနေလာင္ဒဏ္ မခံရေအာင္---

* ေနေရာင္ျခည္ဒဏ္ ကာကြယ္ပစၥည္း (SPF) အနည္းဆံုး ၁၅-ဆ ပါ၀င္တဲ့ ေနေလာင္ကာ ခရင္မ္ (Sunblock) ကို လိမ္းေပးပါ။ တနာရီၾကာတိုင္း တခါ လိမ္းေပးပါ။

* ေနေရာင္ျခည္ကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ ေနကာမ်က္မွန္၊ ထီး၊ ဦးထုပ္ကို ေဆာင္းထားပါ၊ အက်ႌလက္ရွည္ ၀တ္ေပးပါ။

ေဒါက္တာ ႏုျမတ္

( အာေရာဂ်ံ မဂၢဇင္း ၂၀၀၈-ဇန္န၀ါရီလ)